วันสำคัญทางศาสนาพุทธ .
วันมาฆบูชา .ศ.๒๕๔๙ คำว่า “มาฆบูชา” เป็นชื่อของพิธีบูชา และการทำบุญในพระพุทธศาสนาอย่างหนึ่ง ซึ่งปรารภการประชุมใหญ่ของพระสาวกที่เรียกว่า จาตุรงค์สันนิบาต ในวันเพ็ญเดือน ๓ ณ วันเวฬุวันมหาวิหาร ใกล้กรุงราชคฤห์
คำว่า จาตุรงค์สันนิบาต แปลว่า การประชุมพระสาวก ซึ่งประกอบด้วยองค์สี่ หรือการประชุมพร้อมด้วยองค์สี่ ได้แก่
๑. พระสงฆ์ที่มาประชุมวันนั้น ล้วนเป็นเอหิภิกขุ คือได้รับอุปสมบทโดยตรงจากพระพุทธเจ้า
๒. พระสงฆ์เหล่านั้นเป็นพระอรหันต์ทั้งสิ้น
๓. พระสงฆ์ที่ประชุมวันนั้นมีจำนวน ๑,๒๕๐ รูป มาประชุมกันโดยมิได้นัดหมาย และพระพุทธเจ้าได้ทรงแสดงโอวาทปาติโมกข์
๔. วันนั้นเป็นวันเพ็ญเดือนมาฆะ พระจันทร์เต็มดวงบริบูรณ์
คำว่า โอวาทปาติโมกข์ แปลว่า โอวาทที่เป็นประธาน หรือคำสอนที่เป็นหลักใหญ่ เป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา โดยย่อมี ๓ ประการ
๑. การไม่ทำบาปทั้งปวง (ละชั่ว)
๒. การยังกุศลให้ถึงพร้อม (ทำความดี)
๓. การทำจิตของตนให้ผ่องแผ้ว (ทำจิตใจบริสุทธิ์) .วันวิสาขบูชา .ศ. ๒๕๔๙ คำว่า วิสาขบูชา ย่อมาจากคำว่า “วิสาปูรณมีบูชา” แปลว่า การบูชาพระในวันเพ็ญเดือนวิสาขะ ตรงกับวันเพ็ญขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๖ ถ้าหากตรงกับปีอธิกมาส คือ ปีที่มีเดือน ๘ สองหนวันวิสาขบูชาจะเลื่อนไปเป็นวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๗
ในวันวิสาขบูชา มีเหตุการณ์เกิดขึ้น ๓ ประการ และจัดว่าเป็นเหตุการณ์ที่สำคัญคือ
๑. เป็นวันประสูติของเจ้าชายสิทธัตถะ ณ ลุมพีนีวัน อยู่ระหว่างกรุงกบิลพัสดุ์ กับกรุงเทวทหะแคว้นสักกะ ตรงกับวันศุกร์ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๖ ซึ่งต่อมาพระองค์ได้ออกบวชจนได้บรรจุนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ เป็นพระอรหันต์สัมมาสัมพุทธเจ้า จึงถือว่าเป็นวันเกิดของพระพุทธเจ้าหรือวันพระพุทธ
๒. เป็นวันตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า ณ มหาโพธบัลลังก์ริมฝั่งแม่น้ำเนรัญชราฝั่งตะวันตก ตำบลอุรุเวลาเสนานิคมแคว้นมคธในตอนเช้ามือของวันพุธขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๖ ปีระกา ก่อนพุทธศักราช ๔๕ ปี จึงถือว่าเป็นวันเกิดขึ้นของพระธรรมหรือวันพระธรรม
๓. เป็นวันปรินิพพานของพระพุทธเจ้า ณ ระหว่างตันสาละ ๒ ตัน ในสาลวโนทยานของมัลลกษัตริย์ใกล้กรุงกุสินารา เมื่อวันอังคารขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๖ ปีมะเส็ง .วันอาสาฬหบูชา .ศ. ๒๕๔๙ ความหมายของ “วันอาสาฬหบูชา” อาสาฬหบูชา ประกอบขึ้นจากคำ ๒ คำ คือ อาสาฬห์ (เดือน ๘ ทางจันทรคติ) กับบูชา (การบูชา) เมื่อรวมกันเข้าจึงแปลว่า การบูชาในเดือน ๘ หรือการบูชาเพื่อระลึกถึงเหตุการณ์สำคัญในเดือน ๘ . เป็นวันที่พระพุทธทรงแสดงปฐมเทศนา (เทศนากัณฑ์แรก) คือ พระธัมจักกัปปวัตตนสูตร
๒. เป็นวันเกิดพระอริยสงฆ์สาวกองค์แรก คือ ท่านอัญญาโกณฑัญญะ ผู้ได้ดวงตาเห็นธรรมเมื่อได้สดับพระปฐมเทศนา
๓. เป็นวันเกิดพระสังฆรัตนะ ฉะนั้น พระรัตนตรัย คือ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ครบ ทั้ง ๓ รัตนะในวันนี้ . วันอัฏฐมีบูชา .ศ. ๒๕๔๙ . เมื่อถึงวันมาฆบูชา วันวิสาขบูชา วันอาสาหบูชา และวันอัฏฐมีบูชา เวียนมาถึงในตอนเช้า นอกจากจะมีการทำบุญตักบาตรตามปกติแล้ว สาธุชนอาจรับอุโบสถศีล และฟังเทศน์ตามวัดที่ใกล้เคียงหรือคุ้นเคย ในตอนค่ำนำธูป เทียน ดอกไม้ ไปประชุมพร้อมกันที่โบสถ์ หรือเจดียสถานแห่งใดแห่งหนึ่ง .เมื่อพระสงฆ์ประชุมพร้อมแล้ว คฤหัสถ์ทั้งหลาย ยืนถือธูป เทียน ดอกไม้ ประนมมืออยู่ถัดพระสงฆ์ออกไป เมื่อพระภิกษุที่เป็นประธานกล่าวนำคำบูชาที่ประชุมทั้งหมดว่าตามพร้อม ๆ กัน เมื่อกล่าวคำบูชาเสร็จแล้ว พระสงฆ์เดินนำหน้าเวียนขวารอบพระอุโบสถ หรือพระสถูปเจดีย์ ๓ รอบ ซึ่งเรียกว่า เวียนเทียน คฤหัสถ์เดินตามอย่างสงบ . ขณะเวียนเทียนรอบแรกให้ระลึกถึงพระพุทธคุณ รอบที่ ๒ ระลึกถึงพระธรรมคุณ รอบที่ ๓ ระลึกถึงพระสังฆคุณ . ข้อที่ควรทำเป็นพิเศษในวันนี้ ก็คือ ควรพิจารณาความหมายของการเว้นชั่ว ทำดีทำจิตใจให้บริสุทธิ์ ให้เข้าใจชัดเจนลึกซึ้ง แล้วตั้งใจปฏิบัติได้ตามนั้น .คณะสงฆ์ ทางราชการ ภาคเอกชน และพุทธศาสนิกชน ได้ร่วมกันจัดงานสัปดาห์ส่งเสริมพระพุทธศาสนา ณ มณฑลพิธีท้องสนามหลวง และพุทธมณฑล ตลอดจนวัดต่าง ๆ ทั่วราชอาณาจักร .วันเข้าพรรษา พ.ศ. ๒๕๔๙ .วันเข้าพรรษาแรก เริ่มตั้งแต่วันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๘ ไปจนถึงวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๑ .วันเข้าพรรษาหลัง เริ่มตั้งแต่วันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๙ ไปจนถึงวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๒ มีปฏิบัติน้อยมาก) .วันออกพรรษา
๗. วันตักบาตรเทโว ตรงกับวันอาทิตย์ที่ ๘ ตุลาคม พ
พิธีตักบาตรเทโว คือ การทำบุญพิเศษในวันออกพรรษา พุทธศาสนิกชนนิยมไปตักบาตรที่วัดในวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๑ เรียกว่า
. พิธีตักบาตรเทโว .ศ. ๒๕๔๙ “การตักบาตรเทโว” คือ เป็นวันที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงมาจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ หลังจากที่ทรงประทับจำพรรษาอยู่ตลอด ๓ เดือน เพื่อโปรดพุทธมารดาโดยเสด็จลงที่ประตูเมืองสังกัสสะ วันธัมมัสวนะ หรือวันพระในหนึ่งเดือนจะมี ๔ วัน คือ วันขึ้น ๘ ค่ำ หรือแรม ๘ ค่ำ และวันขึ้น ๑๕ ค่ำ หรือแรม ๑๕ ค่ำ
กิจกรรมในวันนี้ชาวพุทธจะทำบุญตักบาตร รักษาอุโบสถศีล
๙.วันขึ้นปีใหม่ (เดือน ๑) บ้าง ขึ้น ๑ ค่ำ เดือน ๕ บ้าง วันที่ ๑ เมษายน และวันที่ ๑๓ เมษายน (วันสงกรานต์) ต่อมาทางราชการโดยคณะรัฐบาลของ จอมพล ป
กิจกรรมที่ชาวพุทธกระทำคือ ทำบุญ ตักบาตร บำเพ็ญศีล ฟังธรรม ปล่อยนก ปล่อยปลา เป็นต้น
.พิบูลสงคราม ประกาศในวันที่ ๒๔ ธันวาคม พ.ศ.๒๔๘๓ โดยให้ใช้วันที่ ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๔๘๔ เป็นวันขึ้นปีใหม่ และใช้เรื่อยมาจนทุกวันนี้ ๑๐. วันสงกรานต์ ตรงกับวันที่ ๑๓ เมษายน พ
วันสงกรานต์ ถือว่าเป็นวันขึ้นปีใหม่ของไทยมาแต่โบราณ และในช่วงวันที่ ๑๓
กิจกรรมที่ชาวพุทธปฏิบัติ คือ การทำบุญ ตักบาตร รักษาศีล เจริญภาวนา มีพิธีสรงน้ำพระ รดน้ำดำหัว เล่นน้ำสงกรานต์ ปล่อยนก ปล่อยปลา เป็นต้น
. วันสงกรานต์ .ศ. ๒๕๔๙ -๑๔-๑๕ เมษายน ทางราชการหยุด ๓ วัน ถือว่าเป็นวันครอบครัว ต่อมาจากราชการได้กำหนดเอาวันที่ ๑ มกราคมของทุกปีเป็นวันขึ้นปีใหม่ ตั้งแต่ ๑ มกราคม ๑๑. วันสารทไทย ตรงกับวันแรม ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๐ ปีนี้ตรงกับวันศุกร์ที่ ๒๒ กันยายน
วันสารทไทย เป็นการทำบุญกลางปีของไทย เป็นเวลาระหว่างพืชพันธุ์ผลไม้กำลัง อุดมสมบูรณ์ จึงเป็นที่น่าปิติยินดี น่ารื่นรมย์ ปัจจุบัน เป็นการทำบุญ ตักบาตร เพื่ออุทิศส่วนกุศลแก่บรรพบุรุษ คือ ปู่ ย่า ตา ยาย ที่ล่วงลับไปแล้วด้วยอาหารคาวหวาน พร้อมทั้งกระยาสารท และกล้วยไข่ ทำบุญแล้ว ก็กรวดน้ำอุทิศส่วนกุศลแก่บรรพชนผู้ล่วงลับไปแล้ว
ความหมาย วันออกพรรษา เป็นวันสิ้นสุดการอยู่จำพรรษาของพระสงฆ์ตลอด ๓ เดือน ในฤดูฝนจนถึงวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๑ พระสงฆ์จะทำพิธีออกพรรษา ซึ่งเป็นสังฆกรรมอย่างหนึ่งเรียกว่า วันมหาปวารณา โดยภิกษุทุกรูปจะกล่าวปวารณา คือ เปิดโอกาสให้ว่ากล่าวตักเตือนกันในเรื่องความประพฤติจะเป็นด้วยได้เห็นได้ฟังมาหรือระแวงสงสัยก็ตาม ให้ว่ากล่าวตักเตือนกันได้ วันนี้จึงเรียกว่า วันออกพรรษาหรือวันมหาปวารณา
๑. วันมาฆบูชา ตรงกับวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๓ ปีนี้ตรงกับวันจันทร์ที่ ๑๓ กุมภาพันธ์
๒. วันวิสาขบูชา ตรงกับวันขึน ๑๕ ค่ำ เดือน ๖ ปีนี้ตรงกับวันศุกร์ที่ ๑๒ พฤษภาคม
๓.ความสำคัญของวันอาสาฬหบูชา
วันอาสาฬหบูชา ตรงกับวันขึ้น ๑๕ค่ำ เดือน๘ ปีนี้ตรงกับวันจันทร์ที่๑๐กรกฎาคม
วันอาสาฬหบูชา ตรงกับวันขึ้น ๑๕ค่ำ เดือน๘ ปีนี้ตรงกับวันจันทร์ที่๑๐กรกฎาคม
๔. วันอัฏฐมีบูชา ตรงกับวันแรม ๘ ค่ำ เดือน ๖ ปีนี้ตรงกับวันที่ ๒๐ พฤษภาคม พ
วันอัฏฐมีบูชา เป็นวันถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าหลังจากที่พระพุทธเจ้าทรงดับขันธปรินิพพานแล้ว ๘ วัน โดยนับจากวันที่พระองค์ปรินิพพาน
๕. วันเข้าพรรษา ตรงกับวันอังคารที่ ๑๑ กรกฎาคม พ
ความหมาย วันเข้าพรรษา เป็นวันที่พระสงฆ์จะต้องเข้าจำพรรษา จะไปค้างแรมที่อื่นไม่ได้ คือต้องอยู่ประจำที่ตลอด ๓ เดือน ในฤดูฝน ตามพระวินัยบัญญัติ วันเข้าพรรษามี ๒ ระยะ
๖. วันออกพรรษา ตรงกับวันเสาร์ที่ ๗ ตุลาคม ๒๕๔๙